illg 04mMiejska Biblioteka Publiczna im. dr. M. Marczaka w Tarnobrzegu, już po raz piąty, gościła Jerzego Illga - wybitnego polskiego wydawcę, doktora nauk humanistycznych, publicystę i krytyka literackiego, który w stanie wojennym został usunięty z przyczyn politycznych z Uniwersytetu Śląskiego, od 1983 roku jest redaktorem, a od 1992 roku redaktorem naczelnym Znaku – jednego z największych i najbardziej prestiżowych wydawnictw w Polsce.

Pretekstem do spotkania było ukazanie się Jego najnowszej książki „Mój przyjaciel wiersz”. Książki niezwykłej i dla samego jej twórcy szalenie osobistej, prywatnej i bardzo intymnej. To nowy rodzaj antologii poezji, bo oprócz samych wierszy kilkudziesięciu poetów, pisarzy (w tym także noblistów) znajdują się tam opowieści o każdym utworze, każdym twórcy, i to opowieści nieznane, ale przede wszystkim kameralne wręcz zażyłe. Zatrzymuje ona również obrazy i portrety ludzi, których już z nami nie ma. Utwory ukazujące się wcześniej cyklicznie w miesięczniku „Znak” w latach 2011-2018 stworzyły w książce zupełnie nową jakość, dały przestrzeń do spotkania także z ich twórcami.

„W miesięczniku „Znak” przez 7 lat prowadziłem rubrykę „Mój przyjaciel wiersz” i pomyślałem, że będę umieszczał w niej, nie tyle, wiersze najpiękniejsze czy moje ulubione, co wiersze o których miałbym do opowiedzenia jakąś historię związaną z przyjaźnią z autorem, z podróżą, z odwiedzaniem miejsc dla tych autorów ważnych. Miałem sytuację o tyle uprzywilejowaną, że większość z tych twórców wydawałem w „Znaku”, albo których zapraszałem na festiwale Miłosza do Krakowa albo odwiedzałem w różnych okolicznościach”.  

Spotkanie, które poprowadziła Renata Dąbrowska, stało się także przyczynkiem do rozmów o poezji. Sam Illg tak o niej mówi: „Poezja to inny rodzaj języka, to jakby wyższe piętro komunikacji niż język potoczny, nawet niż język prozy czy język literacki, bo poezja pseudonimuje, mówi bardziej subtelnym, wyrafinowanym językiem przy pomocy różnych środków artystycznych, metafor itd., więc myślę, że ona wyczula nas na takie subtelności, nie tylko językowe ale także właśnie duchowe, uczy nas postrzegania świata w jakiś taki sposób bardziej czuły i uważny. Brocki powiedział, że „chroni przed wulgarnością dusz” przed prymitywnym wegetowaniem, które sprowadza się do konsumpcji i posiadania, uwrażliwia nas na ten jakiś wyższy wymiar, dlatego tak ważne jest obcowanie z poezją”.

Na spotkaniu nie zabrakło także barwnych, często anegdotycznych, opowieści o bohaterach książki m. in. Adamie Zagajewskim, Annie i Stanisławie Barańczakach, Wisławie Szymborskiej, Czesławie Miłoszu, Annie Piwkowskiej czy Seamusie Heaney’u. Jerzy Illg odczytał także wyjątkowo ważne dla Niego wiersze i szkice o bliskich Mu ludziach. Wybrane utwory z książki przybliżyła także młodzież z I Społecznego Liceum Ogólnokształcącego im. Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnobrzegu, która pod opieką Renaty Dąbrowskiej przygotowała porywający pokaz recytacji, śpiewu i gry na skrzypcach. Spotkanie zakończyło się wywiadem, który z Jerzym Illgiem przeprowadzili uczniowie, a który sprowokował do kolejnej ciekawej rozmowy o poetach, poezji i życiu.