Rok 2021 ogłoszony został przez Radę Miasta Tarnobrzega Rokiem Ferdynanda Kurasia. Włączając się w obchody Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Michała Marczaka w Tarnobrzegu prezentuje w Galerii Okno wystawę „Przez ciernie żywota – w 150 rocznicę urodzin Ferdynanda Kurasia”.
Ferdynand Kuraś – poeta spod chłopskiej strzechy, jak o nim pisano, był jednym z najbardziej znanych poetów w Galicji. Już jako dziecko bardzo garnął się do nauki. Niestety marzenia o edukacji zniweczyła ciężka choroba, która pozostawiła po sobie trwały ślad - utratę słuchu.
W 1881 roku ojciec Kurasia, wraz z rodziną wyemigrował z Galicji do Królestwa w poszukiwaniu pracy. Nie były to łatwe lata dla przyszłego poety. Pomimo złych warunków materialnych i ciężkiej pracy już wtedy zaczął, na skradzionych ojcu kawałkach papieru, zapisywać swoje myśli. Po powrocie rodziny Kurasiów do Wielowsi w 1888 roku, Ferdynand oddany został do terminu u szewca w Tarnobrzegu. Ani bieda ani praca nie zdołały zagłuszyć pragnienia wiedzy i poznania ziemi ojczystej. Coraz odważniej wyrażał też swoje uczucia na papierze. W 1907 roku Kuraś za namową przyjaciół opuścił Wielowieś i przeniósł się z rodziną do Kołomyi ale już w 1908 powrócił i rozpoczął pracę jako pomocnik kancelaryjny w tarnobrzeskim Wydziale Rady Powiatowej. 13 lat później Kuraś przeniósł się do Gdeszyna k. Hrubieszowa a po śmierci córki, do Karwina. Po śmierci kolejnych dwóch córek Ferdynand Kuraś podupadł bardzo na zdrowiu. Zmarł w 1929 roku. Jego grób znajduje się na cmentarzu w Dobranowicach. Dowodem uznania pozycji oraz talentu poetyckiego było w 1912 roku przekazanie Kurasiowi zagrody włościańskiej w Dzikowie jako Daru Narodowego a w 1929 roku odznaczenie Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta.
Jako poeta, Ferdynand Kuraś zadebiutował w 1893 roku publikując w tygodniku „Krakus” wiersz „Na zgon Teofila Lenartowicza”. Następne lata przyniosły kolejne publikacje na łamach ówczesnej prasy oraz jako samodzielne tomiki. Pierwszy z nich „Z pod chłopskiej strzechy”, z przedmową Kaspra Wojnara, wydany został w 1905 roku przez Towarzystwo Szkoły Ludowej w Tarnobrzegu. Kolejny „Wiązanka z chłopskiej niwy”, z przedmową Hieronima Wierzyńskiego, w 1909 roku a w 1912 roku wierszowaną opowieść „Tatarzy w Sandomierzu” z przedmową Zygmunta Kolasińskiego. W 1913 roku tomik poezji „Dzwoń chłopska pieśni” z przedmową Tadeusza Grabowskiego a rok później „Z ojczystych łanów”, opatrzony przedmową Jana Kasprowicza. W 1923 Towarzystwo „Rozwój” wydało szósty tomik Kurasia „Na nowe tory”. Największe uznanie przyniosły mu jednak pamiętniki „Przez ciernie żywota”, których pierwszy tom, z przedmową Stefana Żeromskiego, ukazał się w 1925 roku. W tym jedynym jego utworze prozatorskim opisał prawie całe swoje niełatwe życie, a tom I obejmuje okres do I wojny światowej.
Dzięki staraniom Stanisława Piętaka w 1954 roku do rąk czytelników trafił również tomik „Ferdynand Kuraś (wiersze i pamiętniki )”. Ponadto w 1998 roku Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega wydało „Przez ciernie żywota” wzbogacone o niepublikowaną dotąd II część pamiętników.
Na wystawie, którą oglądać można do 19 marca, prezentowane są fragmenty pamiętników „ Przez ciernie żywota”, fotokopie fotografii, rękopisów, artykułów z ówczesnej prasy oraz stron tytułowych poszczególnych wydań. Materiały pochodzą ze zbiorów: www.polona.pl , Jagiellońskiej Biblioteki Cyfrowej, Podkarpackiej Biblioteki Cyfrowej, zbiorów prywatnych Sławomira Stępaka i Krzysztofa Watracza oraz własnych Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tarnobrzegu.
